تبیین الگوهای جهانی‌شدن، مصرف و زندگی روزمره

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانش‌آموخته جامعه‌شناسی و فلسفه، دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

هدف این مقاله تبیین پدیده‌ی متأخر جهانی شدن معاصر، در سه ساحت پیدایش، بسط و همچنین پیامدهایش در حوزه‌ی مصرف زندگی ‌روزمره است. جهانی‌شدن واقعیتی اجتماعی با چندین بعد بهم پیوسته است. ذیل چرخش فرهنگی و اهمیت یافتن بحث مصرف در زندگی‌روزمره، الگوهای برساخته شده‌ی مصرفی در این حوزه، به‌عنوان الگوهای معنایی و هویت‌ساز برای کنشگران زندگی روزمره در نظر گرفته می‌شود. در این شرایط تحت روند جهانی‌شدن، این کنشگران با نشانه‌ها و کالاهای مختلف از سراسر جهان مواجهه می‌شوند. در اینجا نوع واکنش کنشگران زندگی روزمره در قالب انواع بومی‌گرایی، جهانی‌گرایی و روند میانه‌ی چندرگه قابل بررسی است. جهت بررسی انواع مواجهات کنشگران ایرانی با این روند، پژوهش حاضر بر الگوهای مصرفی بر مبنای منابع و کالاهای محلی و جهانی تمرکز نمود. روش‌شناسی این پژوهش از نوع کیفی و توصیفی، و روش مردم‌نگارانه است که از طریق مصاحبه‌ی عمیق با 28 جوان 18 تا 35 ساله‌ی تهرانی، و گردآوری اسناد، در متن زندگی‌روزمره اقدام به جمع‌آوری داده‌هایی در مورد الگوهای مصرفی شده است. داده‌های جمع‌آوری شده در قالب روشی ترکیبی از کدگذاری موضوعی، کدگذاری عددی، تحلیل گفتگو، تحلیل اسنادی، در کنار تحلیل کمی محتوا، به بررسی انواع الگوهای التقاطی مصرفی بر مبنای شدت مصرف منابع مختلف در پنج حوزه‌ی مصرف خوراک و نوشیدنی؛  پوشش و مدیریت بدن؛ فراغت؛ انواع مصارف فرهنگی؛ مصارف ارتباطی؛ نشان داد که نوعی جهان‌وطنی در بعد مصرفی در ساحت زندگی‌ روزمره‌ی ایرانی مشهود است که شدت آن بر مبنای میزان مصارف منابع و همچنین خلاقیت کنشگران، مختلف می‌باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Explaining the Patterns of Globalization, Consumption and Everyday-Life

نویسنده [English]

  • Abbas Jong
Allameh Tabataba'i University
چکیده [English]

The main purpose of this article is the explanation of Globalization as a late phenomenon of contemporary world which is viewed from various dimensions including the three aspects of formation, extension and outcomes. Globalization as a social concept has many definitions. Under the cultural shift, and the priority of consumption in everyday life, the different patterns of consumption considered as different forms of identity. In these situations, under the globalization process, the activists encounter with signs and goods from all over the world. The reaction of these activists in everyday life can be examined of in localism, universalism and hybrid forms.To assess the exposure of Iranian activists with Globalization process this study is conducted to identify different types of encountering of Iranian youth with globalization in everyday life by exploring local and global resources and commodities in Tehran everyday life. This study applied qualitative methodology and ethno methodology method and a deep interview was performed with 28 Youth aged 18-35 years from Tehran. Document collection was also performed in the everyday life and consumption models and relevant justifications were made. The collected data was achieved in the form of combined method ranging from subject and number coding, dialogue analysis, document analysis, qualitative content analysis, in five general aspects of everyday life like: Consumption of food and drink, clothing and body management; leisure; different kinds of cultural consumption, consumption of communication. The results showed that cosmopolitanism in consumption and the realm of Iranian everyday life is evident and the intensity of it is based on the use of resources as well as their creativity.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Globalization
  • Business models
  • Everyday life
  • consumption
  • cosmopolitanism
1- اباذری، یوسف و حسن چاوشیان (1381)، از طبقه تا سبک زندگی، نامه علوم اجتماعی، شماره 20، پائیز و زمستان.
2- ایمان، محمد تقی (1391)، روش‌شناسی تحقیقات کیفی، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
3- ایمان، محمد تقی (1391)، فلسفه روش تحقیق در علوم انسانی، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
4- بارکر، کریس (1391)، مطالعات فرهنگی، ترجمه مهدی فرجی و نفیسه حمیدی، تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
5- بنت، اندی (1386)، فرهنگ و زندگی روزمره، ترجمه: حسن چاوشیان، لیلا جوافشانی ، تهران: اختران.
6- تاملینسون، جان (1381)، جهانی‌شدن و فرهنگ، ترجمه: محسن حکیمی، تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
7- جونز، اندرو (1391)، نظریه‌پردازان بزرگ جهانی‌شدن، ترجمه‌ی مسعود کرباسیان و آودیس‌یانس، تهران: نشر چشمه.
8- رابرتسون، رونال د(1382)، جهانی‌شدن:  تئوری‌های اجتماعی و فرهنگ جهانی، ترجمه: کمال پولادی، تهران: ثالث.
9- سلیمی، حسین (1391)، نظریه‌های گوناگون درباره جهانی‌شدن، تهران: سمت.
10- عاملی، سید رضا (1388)، جهانی‌شدنها: مفاهین و نظریه‌ها، در مجموعه مقالات جهانی‌شدن، ارغنون شماره‌ی 24، تهران: سازمان چاپ و انتشارات.
11- کاظمی، عباس (1392)، پرسه‌زنی و زندگی‌ روزمره‌ی ایرانی، تهران: فرهنگ جاوید.
12- گل‌محمدی، احمد (1392)، جهانی‌شدن، فرهنگ، هویت، تهران: نشر نی.
13- گیدنز، آنتونی (1392)، تجدد و تشخص، جامعه و هویت شخصی در عصر جدید، ترجمه ناصر موفقیان، تهران: نشر نی.
14- گیدنز، آنتونی (1390)، پیامدهای مدرنیت، ترجمه‌ محسن ثلاثی، تهران نشر مرکز.
15- محمدپور، احمد (1389)، ضد روش: منطق و طرح در روش شناسی کیفی، تهران: جامعه‌شناسان.
16- هاروی، دیوید (1393)، وضعیت پسامدرنیته: تحقیق در خواستگاههای تحول فرهنگی، ترجمه عارف اقوامی مقدم، تهران: نشر پژواک.
17- هلد، دیوید، و آنتونی مک‌گرو (1388)، نظریه‌های جهانی‌شدن، ترجمه مسعود کرباسیان، تهران: نشر چشمه.
1- Akbar, A. S. (1994).Islam, Globalization, and Postmodernity, , London: Routledge.
2- Albrow, m.(1996). The global age, Cambridge: Polity press.
3- Barber, b. (1995). Jihad vs. Mc World, NY: Ballantine Books.
4- Beck, Ulrich (2011). Cosmopolitan Sociology: Outline of a Paradigm Shift, in The Ashgate Research Companion to Cosmopolitanism,Uk: ashgate.
5- Featherstone,M.(1994). Consumer culture and postmodernism, uk: sage.
6- Giddens, Antony. (1991). Runaway World: how Globalization is Reshaping our lives, London: Profile Books.
7- Hannerz, Ulf (1990). Cosmopolitans and Locals in World culture, in Global Culture, London: sage.
8- Molz, J.G.(2011). Cosmopolitanism and Consumption, in TheAshgate Research Companion to Cosmopolitanism, UK: Ashgate.
9- Pieterse, J.(2000). Globalization as hybridization, in Lechner and Boli(eds) The Glibalization reader.
10- Ray, larry(2007). Globalization and everyday life, London: Routledge.
11- Scott, S. (2009).Making sense of everyday life, Cambridge: Polity press.
12- Urry, J. (2003). Global Complexity, Cambridge: Polity.
13- Waters, Malcolm. (2001). Globalization. London; New York: Routledge journal, Pp. xix, 247.