بررسی تاثیر استراتژی های رقابتی بر بازارگرایی و توسعه محصول جدید در بانک های تجاری کشور

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار و عضو هیأت علمی، دانشگاه تهران

2 دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت اجرایی، دانشگاه تهران

چکیده

بر اساس آمارهای بانک مرکزی، تأسیس بانک­ها و مؤسسات مالی جدید در طی سال­های اخیر افزایش چشمگیری داشته‌است. معنای این واقعیت رقابتی­تر شدن بیش از پیش بازار خدمات بانکی و سخت­تر شدن جذب و حفظ مشتری توسط بانک­ها است. بدیهی است که در این فضا بانک­ها و موسساتی موفق­تر خواهند‌بود که به مقوله­ی استراتژی­های رقابتی، بازارگرایی و توسعه محصول جدید به طور جدی­تری توجه نشان دهند. بنابراین در پژوهش حاضر با فرض سه رابطه اصلی میان الف) استراتژی­های رقابتی و توسعه محصول جدید، ب) استراتژی­های رقابتی و بازارگرایی، ج) بازارگرایی و توسعه محصول جدید، به بررسی رابطه­ی بین استراتژی­های رقابتی با بازارگرایی وتوسعه محصول جدید در بانک­های تجاری کشور پرداخته شده است. بدین منظور جهت پاسخگویی به سوالات تحقیق، داده‌های موردنظر با استفاده از ابزار پرسشنامه و از طریق نمونه‌ای 257 تایی که شامل مدیران و کارشناسان ادارات مرکزی 15 بانک تجاری کشور بوده است، گردآوری شده و مبنای تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. ضمن اینکه جهت تحلیل داده‌ها و بررسی روابط میان متغیرهای گوناگون تحقیق نیز از نرم­افزار­های آماری SPSS 19 و PLS استفاده گردیده است. نتایج این پژوهش از چارچوب مفهومی کلی و فرضیات آن پشتیبانی می­کند. یافته­ها نشان می­دهد که فعالیت توسعه محصول جدید بانک­ها از استراتژی­های رقابتی آن‌ها هم به صورت مستقیم و هم به صورت غیر­مستقیم از طریق متغیر بازارگرایی تاثیر می­پذیرد. بر اساس یافته­های پژوهش، در بانک­های تجاری ایران، استراتژی تمایز نسبت به دو استراتژی رهبری هزینه و تمرکز بیشترین تاثیر را در فعالیت توسعه محصول جدید دارد. همچنین بانک­­هایی که استراتژی تمرکز را در پیش گرفته­اند بسیار کمتر از بانک­­های دیگر به فعالیت محصول جدید مشغولند. ضمن آن‌که نتایج آشکار ساخت که به دلیل گستردگی بازار در صنعت بانکداری، علیرغم نگاه به استراتژی­ رقابتی به عنوان یک متغیر طبقه­ای در ادبیات استراتژی، بانک­ها به صورت همزمان از ترکیبی از استراتژی­های رقابتی استفاده می­نمایند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Effect of Competitive Strategies on Market Orientation and New Product Development in Commercial Banks of Iran

نویسندگان [English]

  • Hashem Aghazadeh 1
  • Sajad Yazdani 2
1 Associate Professor of Faculty of Management, University of Tehran.
2 Master Graduate of EMBA at University of Tehran
چکیده [English]

The establishment of new banks and financial institutions has tremendously increased in recent years. Obviously, those banks and institutions which give serious attention to competitive strategies, market orientation, and new product development will be more successful. Thus, in the current research, given the three principal relationships between a) competitive strategies and new product development, b) competitive strategies and market orientation, and c) market orientation and new product development, the relationships among the competitive strategies, market orientation, and new product development have been examined in the Iranian commercial banks. To this end, the relevant data were collected using a questionnaire through a sample consisting of 257 managers and experts in the headquarters of 15 commercial banks, The data analysis and evaluation of the relationships among different variables were conducted via SPSS 19 and PLS. The results of this research provide general support for the conceptual framework and its hypotheses. Results indicate that the new product development activities of the banks are affected by their competition strategies, either directly or indirectly, through the market orientation variable. Based on the findings of this research, in the Iranian commercial banks, the differentiation strategy has the greatest impact on new product development activities compared to the cost leadership and focus strategies. Furthermore, those banks which have adopted focus strategy have much less new product activities than other banks.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Strategy
  • Market orientation
  • New product development
  • Commercial Banks
1- آقازاده، هاشم. (1387). "طراحی مدل استراتژیک بازارگرایی بانک­های تجاری ایران به منظور رقابت­پذیری در صنعت بانکداری کشور". رساله­ی دکتری، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران.
2- آقازاده، هاشم؛ مهرنوش، مینا. (1389). "مقیاس بومی بازارگرایی بانک­های تجاری ایران". نشریه­ چشم­انداز مدیریت بازرگانی، شماره 2، پیاپی 35، ص 143-119.
3- آقازاده، هاشم؛ مهرنوش، مینا. (1390). "طراحی و سنجش مقیاس بومی ایجاد ارزش در بانک­های تجاری کشور". فصلنامه­ مدیریت بازرگانی، دوره 3، شماره 7، ص 18-1.
4- جفره،منوچهر؛ ممقانی، علیرضا. (1386). "برنامه­ریزی استراتژیک منابع انسانی در سازمان­های چند ملیتی و چند فرهنگی". نشریه ندای دانشگاه تهران.
5- خانلری، امیر. (1385). "ارائه مدلی مفهومی جهت سنجش بلوغ مدیریت ارتباط با مشتری در سازمان­های فناوری اطلاعات". پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران.
6- داوری، علی؛ رضازاده، آرش. (1392). "مدل­سازی معادلات ساختاری با نرم­افزار PLS". تهران، ناشر: انتشارات جهاد دانشگاهی، چاپ اول.
7- سرمد، زهره؛ بازرگان، عباس؛ حجازی، الهه. (1387). "روش­های تحقیق در علوم رفتاری". تهران. چاپ شانزدهم: نشر آگه.
8- سید حسینی، سید محمد؛ ایرانبان، سید جواد. (1383). "استراتژی توسعه محصول جدید: رویکردها و یافته­ها". فصلنامه دانش مدیریت، شماره 64، ص 105-81.
9- کلانتری، خلیل. (1388). "مدل­سازی معادلات ساختاری در تحقیقات اجتماعی، اقتصادی (با برنامه لیزرل و سیمپلیس)". تهران، انتشارت: فرهنگ صبا.
10- مسیح­خواه، فاطمه. (1390)."بسط و بکار­گیری مدلی برای بهبود فرایند توسعه محصول جدید با تاکید بر شناسایی شاخص­های کلیدی در صنعت لبنیات، مورد مطالعه: شرکت فرآورده­های لبنی کاله". پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران.
11- مومنی، منصور؛ قیومی، علی. (1391). "تحلیل­های آماری با استفاده از SPSS". تهران، ناشر: مولف، چاپ ششم.
12- نوری­نیا، رضا. (1391)."تعیین سطح موجود گرایش به بازار در شرکت ملی نفت ایران (شمنا)". پایان­نامه کارشناسی ارشد،دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران.
13- Baker, W. E., &Sinkula, J. M. (2005). Environmental marketing strategy and firm performance: effects on new product performance and market share. Journal of the Academy of Marketing Science33(4), 461-475.
14- Cheng, C. C., &Krumwiede, D. (2012). The role of service innovation in the market orientation—new service performance linkage. Technovation32(7), 487-497.
15- Day, G. S. and Wensley, R. (1988); “Assessing Advantage: A Framework for  Diagnosing Competitive Superiority”, Journal of Marketing, no. 52(2), pp.  1-20.
16- Deshpande, R., Farley, J. U., & Webster Jr, F. E. (1993). Corporate culture, customer orientation, and innovativeness in Japanese firms: a quadrad analysis. The journal of Marketing, 23-37.
17- Dess, G. G., & Davis, P. S. (1984). Porter's (1980) generic strategies as determinants of strategic group membership and organizational performance. Academy of Management journal, 27(3), 467-488.
18- Frambach, R. T., Prabhu, J., &Verhallen, T. M. (2003). The influence of business strategy on new product activity: The role of market orientation.International Journal of Research in Marketing20(4), 377-397.
19- Gatignon, H., &Xuereb, J. M. (1997). Strategic orientation of the firm and new product performance. Journal of Marketing Research (JMR), 34(1).
20- Henard, D. H., & Szymanski, D. M. (2001). Why some new products are more successful than others. Journal of marketing Research, 38(3), 362-375.
21- Homburg, C., &Pflesser, C. (2000). A multiple-layer model of market-oriented organizational culture: measurement issues and performance outcomes. Journal of marketing research, 37(4), 449-462.
22- Hooley, G. J., Greenley, G. E., Cadogan, J. W., &Fahy, J. (2005). The performance impact of marketing resources. Journal of Business Research,58(1), 18-27.
23- Hulland, J. (1999). Use of partial least squares (PLS) in strategic management research: a review of four recent studies. Strategic management journal, 20(2), 195-204.
24- Kohli, A. K., &Jaworski, B. J. (1990). Market orientation: the construct, research propositions, and managerial implications. The Journal of Marketing, 1-18.
25- Miles, R. E., Snow, C. C., Meyer, A. D., & Coleman, H. J. (1978). Organizational strategy, structure, and process. Academy of management review3(3), 546-562.
26- Mintzberg, H. (1973). Strategy-Making in Three Modes. California management review, 16(2).
27- Narver, J. C., & Slater, S. F. (1990). The effect of a market orientation on business profitability. The Journal of Marketing, 20-35.
28- Porter, M. E. (1980). Competitive strategy. New York: The Free Press.
29- Porter, M. E. (1991). Towards a dynamic theory of strategy. Strategic management journal12(S2), 95-117.
30- Porter, M. E. (1996). What is strategy? Harvard Business Review, 74(6), 61– 80.
31- Ruekert, R. W. (1992). Developing a market orientation: an organizational strategy perspective. International journal of research in marketing9(3), 225-245.