بررسی تاثیر بازارگرایی بر عملکرد تجاری (مطالعه موردی: شرکت های تولیدی پذیرفته شده در بورس اوراق و بهادار تهران)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه علامه طباطبایی (ره)

2 دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه بین المللی امام رضا (ع

3 دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه بین المللی امام رضا (ع)

چکیده

بررسی تاثیر بازارگرایی بر عملکرد تجاری یک موضوع تحقیقاتی مشهور در سال­های اخیر شده است. بازارگرایی1 نوعی  فرهنگ سازمانی که به صورت کارآ و اثربخش به خلق رفتارهایی می‌پردازد که به‌منظور خلق ارزش‌های بیشتر برای مشتریان در نتیجه ارتقای عملکرد تجاری شرکت لازم و ضروری است. هدف این تحقیق بررسی تاثیر بازارگرایی بر عملکرد تجاری شرکت­های تولیدی پذیرفته شده در بورس اوراق و بهادار تهران است. جامعه آماری این تحقیق شامل 157 شرکت تولیدی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است که تعداد 111 شرکت به‌عنوان نمونه آماری و به روش نمونه­گیری غیراحتمالی (براساس میزان دسترسی)، انتخاب و مورد آزمون قرار گرفته­اند. ابزار جمع­آوری داده­ها برای متغیر بازارگرایی، پرسشنامه استاندارد نارور و اسلاتر (1990) است که روایی محتوا داشته و پایایی 89 درصدی آن نشانگر قابلیت اعتماد بالای آن است، و برای عملکرد تجاری داده­های عینی شرکت­ها که در سایت کدال موجود است، مورد استفاده قرار گرفته است. نتایج حاصل از تحلیل داده­های تحقیق که با مدل­سازی معادلات ساختاری و با استفاده از نرم افزار لیزرل انجام شده است حاکی از آن است که بازارگرایی بر عملکرد تجاری شرکت­های تولیدی پذیرفته شده در بورس اوراق و بهادار تهران تاثیر دارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Effect of Market Orientation on Business Performance

نویسندگان [English]

  • Mohammad Taghi Taghavifard 1
  • Amir Ghafurian Shagerdi 2
  • Omid Behboodi 3
1 Associate Professor of Management and Accounting, Allameh Tabatabai University, Tehran
2 Assistant Professor of Management Department and Accounting of Imam Reza International University, Mashhad
3 Master of Business Administration, Department of Management and Accounting, International University of Imam Reza, Mashhad
چکیده [English]

The effect of market orientation on business performance has been a popular research topic in recent years. Market orientation is an organizational culture which leads to forming behaviours practically and effectively. These behaviours are essential in creating greater values for consumers. The population of the study consisted of 157 manufacturing firms listed in the Tehran Stock Exchange. The sample included 111 companies who were  selected and tested using a convenient sampling method (based on availability). The data collection tool for the market orientation variables was the questionnaire developed by Narver and Slater (1990) with a high content validity and reliability of 89 percent. The data were analyzed using structural equation modeling and LISREL software. The results indicate that market orientation has a positive effect on the business performance of listed companies in Tehran stock exchange.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Market orientation
  • Business performance
  • Operating profit margin
  • Return on investment
  • Return on equity
1-   ابزری، مهدی. رنجبریان، بهرام (1388). تاثیر بازاریابی داخلی بر بازارگرایی و عملکرد سازمانی در صنعت هتلداری. چشم انداز مدیریت، (31): ص 42-25.
2-   آقازاده، هاشم. دیواندری، علی (1387). بازارگرایی و عملکرد کسب و کار در ایران. نشریه مدیریت بازرگانی، (1): 54-39.
3-   آقازاده، هاشم. دیواندری، علی (1387). بررسی رابطه بین بازارگرایی و عملکرد بانک‌های تجاری ایران. تحقیقات اقتصادی. (83): 40-17.
4-   باقری، سیدمحمد. افضلی، شیما (1393). بررسی تاثیر گرایش به بازار مدیران بر کسب مزیت رقابتی در چارچوب ابعاد هوشمندی رقابتی و عوامل انسانی. کاوش‌های مدیریت بازرگانی، 6(11): 52-27.
5-   حافظ­نیا، محمدرضا (1377). مقدمه­ای بر روش تحقیق در علوم انسانی، چاپ اول، تهران، انتشارات سمت.
6-   خیری، بهرام. خسروزاده، شیرین. پزشکی، شیما (1393). بررسی تاثیر بازارگرایی بر بازده عملکرد صنعت هتلداری". تحقیقات بازاریابی نوین، 166-141.
7-   رجوعی، مرتضی (1390). تحلیل پیش شرط‌ها و پیامدهای بازارگرایی در صنعت بیمه ایران: توسعه یک مدل مفهومی. پایان نامه دکتری، اصفهان، دانشگاه اصفهان.
8-   رجوعی، مرتضی (1385). بررسی میزان بازارگرایی و تأثیر آن بر عملکرد مالی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، تهران، دانشگاه امام صادق (ع).
9-   رضایی دولت آبادی، حسین. خائف الهی، احمد علی (1385). مدلی برای تعیین میزان تاثیر بازارگرایی بر عملکرد کسب و کار با توجه به قابلیت‌های بازاریابی در صنعت شیمیایی. فصلنامه مدرس علوم انسانی، (1): 157-131.
10-    سرمد، زهره و عباس بازرگان و الهه حجازی (1382). روش­های تحقیق در علوم رفتاری، چاپ هفتم، تهران، مؤسسه انتشارات آگاه.
11-    سرمدسعیدی، سهیل. جمشیدیان، محمدامین (1392). بررسی تاثیر بازاریابی داخلی بر بازارگرایی و عملکرد سازمان‌های خدماتی (مطالعه موردی شعب بانک رفاه شهر اراک). مجله مدیریت بازاریابی، 18: 106-92.
12-    قاسمی، وحید (1389). مدلسازی معادله ساختاری در پژوهش‌های اجتماعی با کاربرد Amos"، تهران: جامعه شناسان.
13-    کفاش پور، آذر. نجفی سیاهرودی، مهدی (1388). تأثیر تحقیقات بازاریابی بر عملکرد از طریق فرهنگ بازارگرایی در آژانس‌های مسافرتی شهرستان مشهد. پژوهشنامه مدیریت تحول، (2): 129-111.
14-    محمدیان، محمود. الله وردی، مصطفی. سلیمی، امیر (1392). بررسی تاثیر بازارگرایی صادرات و مزیت رقابتی بر عملکرد صادرات (مطالعه موردی: صادر کنندگان نمونه ایران در سال 1390). مدیریت بازرگانی، 5(4): 78-61.
15- Benito, O., Benito, J., & Munoz-Gallego, P. (2009). "Role of entreprenurship and market orientation in firm’s success", European Journal of Marketing, 43(3/4): 500-522.
16- Chiquan (2002). "Market orientation and business performance: a framework for service organizations, Special Issue on Market Orientation and Service Firm Performance", European Journal of Marketing, 36 (9/10):1154-1163.
17- Dawes, J. (2000). "Market orientation and company profitability: further evidence incorporating longitudinal data", Australian Journal of Management, 25(2): 173-200.
18- Deshpande, R., & Farley, J.U. (1998). "Measuring market orientation: generalisation and synthesis", Journal of Market-Focused Management, 2(3): 213-232.
19- Dornberger, U., & Nabi, M.N (2011).  "The impact of market orientation on the performance of the Vietnamese software firms".
20- Drucker, P.F. (1954). "The practice of Management", Harper & Row, New York.
21- Harris, L.C. (1996). "Cultural obstacles to market orientation", Journal of Marketing Practice: Applied Marketing Science, 4(2): 36-52.
22- Homburg, C., & Pflesser, C. (2000). "A multiple-layer model of market-oriented organizational culture: measurement issues and performance outcomes", Journal of Marketing Research, 37(4): 449-462.
23- Hooley,G., Greenly,G., Cadogan, J., & Fah, J (2005). "The performance impact of marketing resources", Journal of Business Reseach, (58): 18-27.
24- Irving, E.D. (1995). "Marketing Quality Practices", Unpublished Dissertation, Business School, University of North Carolina, Chapel Hill.
25- Jaworski, B.J., & Kohli, A.J  (1993). "Market orientation: antecedents and consequences".  Journal of Marketing, 57(3):53-70.
26- Jaworski, B.J., & Kohli, A.K. (1993). "Market orientation: antecedents and consequences", Journal of Marketing, 57(3): 53-70.
27- JaworskiI, B.J., & Kohli, A. K (1990).  "Market Orientation: Review, Refinement and Road Map". Journal of Market Focused Management, 23(5): 56-78.
28- Julian, c.c. (2010). "The market orientation- marketing performance relationship- the empirical link in international joint ventures". International Journal of trade and Global markets, 3(4): 414-431.
29- Kotler, P (1997).  "From Sales Obsession to Marketing Effectiveness", Harvard Business Review,  55(5): 67-75.
30- Kwon, Y. (2010), Market orientation of Korean MNC subsidiaries and their Performance in the Chinese and Indian markets. International Marketing Review, 27(2):179–199.
31- Levitt, T. (1960). "Marketing myopia", Harvard Business Review, 38(4): 45-56.
32- Mahmoud, M.A. (2011). "Market Orientation and Business Performance among SMEs in Ghana". International Business Research, 4(1): 241-247.
33- Narver, J. C., & Slater S. F  ( 1990).  "The Effect of a Market Orientation on Business Profitability". Journal Of Marketing, 54(4): 20-36.
34- Nwokah, N. G. (2008). "Strategic market orientation and business performance: The study of food and beverages organisations in Nigeria", European Journal of Marketing, 42( 3/4): 47-53.
35- Opeda, F.O. & Jaiyeoba, O.O. (2011)." Market Orientation: Journey from Antecedents to Business Performance in a Developing Economy ", International Journal of Business Administration, 2(4):  61-63.
36- Pelhum, M (1997). "Market orientation and performance, the moderating effects of product and customer differentiation", journal of business and industrial marketing ,12(5):27 6-296.
37- Pulendran, S., Speed, R., & Widing II, R.E. (2000). "The antecedents and consequences of market orientation in Australia", Australian Journal of Management, 25(2): 119-144.
38- 23- Raju, P.S., Lonial, S. C., & Gupta, Y. P. (1995). "Market orientation and performance in the hospital industry", Journal of Health Care Marketing, 15(4): 34-41.
39- Shapiro, B P.( 1988). " What the Hell is Market Oriented?", Harvard Business Review.
40- Slater, S.F., & Narver, J.C (1995). "Market orientation and the learning organization". Journal of Marketing, 59(3): 63-74.
41- Sorensen, H.E. (2009). "Why competitors matter for market orientation", European Journal of Marketing, 43(5/6): 735-761.
42- Vytlacil, L. (2010). "Market Orientation and Businees Performance: The Role of Positional Advantage", Phd Dissertation, Capella University, United States.